Non-Destructief Onderzoek (NDO)
Non-destructief onderzoek (NDO) omvat een ruime groep van analysetechnieken die worden toegepast om een indruk te krijgen van de kwaliteit en conditie van een product. NDO beschadigt het te onderzoeken gietstuk niet en verandert het evenmin permanent. Naast de term niet-destructief onderzoek (NDO) wordt ook niet-destructieve inspectie (NDI) of niet-destructieve evaluatie (NDE) gebruikt om deze techniek te omschrijven.
Non-Destructief Onderzoek bij CIREX (NDO)
NDO is een veelgebruikte onderzoeksmethode in de gieterij wereld. Bij CIREX worden onderstaande NDO-technieken uitgevoerd:
Defecten aan- en onder het oppervlak
Methode | Defecten aan het oppervlak | Defecten onder oppervlak |
Visuele inspectie | X | – |
Penetrant onderzoek | X | – |
Magnetisch onderzoek | X | X |
Röntgen onderzoek | X | X |
Resonantie onderzoek | X | X |
Visuele Inspectie
Visuele Inspectie
De oudste NDO techniek en tevens de meest onderschatte techniek is visueel onderzoek. Bij CIREX worden alle producten voor levering zorgvuldig geanalyseerd op mogelijke oppervlaktefouten.
Visueel onderzoek kan plaatsvinden met eenvoudige hulpmiddelen zoals een spiegel, loep of microscoop. Ook worden geavanceerde analysemiddelen zoals borescopen (star en flexibel) of videoprobe systemen gebruikt. Met behulp van deze systemen wordt in holle ruimtes gekeken die niet direct met het oog waarneembaar zijn.
Penetrant onderzoek
Penetrant scheuronderzoek (‘Farbeindringverfahren’) is een zeer oude techniek die gebruikt maakt van de capillaire werking van vloeistoffen. Hierbij worden producten gedompeld in een fluoriserende vloeistof die in de eventuele scheuren trekt. Als de gietstukken daarna in een donkere ruimte onder ultravioletlicht (UV) geïnspecteerd worden zullen eventuele scheurtjes in een product fel oplichten.
Scheuren, gaten of gietfouten aan het oppervlak van het gietwerk kunnen op deze wijze eenvoudig worden gedetecteerd. Na dit onderzoek moeten de producten worden gereinigd voor uitlevering. Het is een snelle en goedkope NDO techniek die goed toepasbaar is voor middelgrote series.
Magnetisch onderzoek
Magnetisch onderzoek is een inspectietechniek waarmee fouten aan- of dicht onder het oppervlak (tot max. 6mm diep) kunnen worden aangetoond. Hiervoor wordt het gietstuk gemagnetiseerd. De veldlijnen kunnen zichtbaar gemaakt worden door kleine, gemakkelijk te magnetiseren ijzerdeeltjes (Fe) op het oppervlak aan te brengen. Bij een homogeen gietstuk bevinden de magnetische veldlijnen zich voor het grootste gedeelte in het materiaal. Er is een regelmatig patroon zichtbaar.
Bij een gietstuk met een lokale onregelmatigheid zullen de magnetische veldlijnen buiten het product treden. Er ontstaat een ‘lekveld’. Dit lekveld is zichtbaar doordat de ijzerdeeltjes blijven liggen op discontinuïteiten in het magnetisch veld. Oppervlakte- en inwendige fouten kunnen eenvoudig worden waargenomen. Om de zichtbaarheid van de ijzerdeeltjes te vergroten worden deze voorzien van een fluorescerende kleurstof. Doordat deze oplichten tijdens inspectie onder ultraviolet (UV) licht zijn ze goed zichtbaar.
Magnetisch onderzoek is alleen toepasbaar op ferromagnetische materialen. Het is niet geschikt voor de CIREX materialen roestvaststaal (RVS), 17-4PH, Duplex, Inconel, SiMo, Invar of Ni-Resist.
Radiografisch onderzoek
Radiografisch onderzoek wordt ook wel “röntgenonderzoek” genoemd. Met behulp van straling die door een product heen kan dringen wordt een röntgenfoto gemaakt. De doordringende eigenschap van deze elektromagnetische straling wordt veroorzaakt door de zeer geringe golflengte (10-9 m). Voor dit onderzoek wordt vaak gebruik gemaakt van twee verschillende stralingsbronnen, de röntgenbuis (X-rays) of radioactief materiaal (gamma-rays). De eigenschappen van beide types straling is identiek, echter de energieopbouw is verschillend.
Bij CIREX maken we gebruik van de röntgenbuis. Met deze methode kunnen we inwendige fouten als scheuren en insluitingen in een gietstuk detecteren. Absorptieverschillen van de straling vormen een indicatie voor defecten. Deze worden “live” getoond op een beeldscherm of op een analoge of digitale foto vastgelegd.
Resonantie onderzoek
Resonantie onderzoek is een productcontrole waarbij trillingen worden toegepast. Deze inspectietechniek wordt meestal gebruikt voor het opsporen van inwendige fouten. Bij gietwerk gaat het voornamelijk om scheuren of poreusiteiten die niet aan het oppervlak zichtbaar zijn.
Resonantie inspectie technieken maken gebruik van trillingen in bepaalde frequentiegebieden. Deze worden door middel van een taster (transducer) het product ingezonden. Het resonantiespectrum wordt opgevangen met een transceiver. Verschillen in het resonantiespectrum wordt softwarematig geanalyseerd. Op basis hiervan wordt het product wel of niet goedgekeurd. Bij CIREX wordt resonantie onderzoek uitgevoerd met Quasar meetapparatuur.